Οι εποχές που το λιμάνι της Λευκάδας και κατά συνέπεια ο δίαυλος, ήταν πλεύσιμα και διελευσιμα από σκάφη φορτηγά 6000 τόνων και βάλε – αν και δεν ανήκει στα πολύ μακρινό παρελθόν- πέρασε μάλλον ανεπιστρεπτί.
Ήταν τότε , που τα σιδερένια φορτηγάκια ξεφόρτωναν καλαμπόκι στο λιμάνι, και η Λευκάδα διέθετε πιλότο . Τότε που όταν τα πλεούμενα αυτά όταν διέσχισαν το κανάλι , λόγω του εκτοπίσματος «τραβούσαν» τα νερά από την ακτή του στενού περάσματος δίνοντας την αίσθηση οτί ρουφούσαν την θάλασσα.
Φυσικά ο δίαυλός τότε ήταν χαρτογραφημένος, και οι προσχώσεις ανύπαρκτες , καθώς σε τακτική βάση έρχονταν τα Κερκυραίικα αμμολητπικά για τη συνήθη αμμοληψία τους….
Αυτά κάποτε …με τα χρόνια οι αμμοληψίες σταμάτησαν, το ίδιο και η έλευση στο λιμάνι των φορτηγών – μόνο κότερα και ψαράδικα πιάνουν πια στο λιμάνι-, η είσοδος της μπούκας άρχισε να κλείνει, το ύψος των νερών στο δίαυλο να μειώνεται, κάνοντας απαγορευτική την προσέγγιση πλεούμενων με βύθισμα μεγάλο.
Από εκεί που η άμμος στην μπούκα ήταν ελάχιστη , όταν έφευγαν τα νερά δεν ξεπερνούσε τα 50 μέτρα σε μήκος και τα 30 σε πλάτος, έφτασε πριν μια πενταετία – με την τελευταία επιχειρούμενη χαρτογράφηση- να έχει σε «μπασιά» μήκος 200 μέτρα και τώρα πλέον - όπως την μετράνε τα ραντάρ- 300 +.
Επιπλέον η διέλευση γίνεται αποκλειστικά «ευθύνη πλοίαρχων» , πράμα που σημαίνει ότι στις πάμπολλες «προαναγγελθήσες» και «αναμενόμενες» εκ των πραγμάτων φετινές προσαράξεις οι ασφαλιστικές δεν κάλυψαν ούτε ευρώ από τις ζημίες των σκαφών. Οι Συνέπειες σον θαλασσίο τουρισμο αμεσότατες και δραματικές.
Διαβλέποντας τον κίνδυνο της ναυσιπλοΐας η υδρογραφική είχε ποντίσει πράσινη σπίθα που βοηθούσε ιδιαίτερα τους πλοίαρχους. Με μια περσινή κακοκαιρία η σπίθα βούλιαξε και έκτοτε δεν αντικαταστάθηκε, κάποιοι είπαν ότι «μπέρδευε» καθώς υπήρχε και ο παράπλευρος βόρειος φάρος…
Τα παράπονα – στην αρχή δειλά και συγκρατημένα- όσων έβλεπαν τον κίνδυνο μετουσιώθηκαν σε φωνές και τα δύο τελευταία χρόνια έγιναν φωνασκίες μπας και φτάσουν και αφυπνίσουν ώτα μη ακουεντων αρμοδίων.
Κραύγαζαν οι άνθρωποι του λιμανιού , καπεταναίοι τουριστικών, επαγγελματίες και ιδιοκτήτες θαλαμηγών, skipper ιστιοφόρων, ανεμοτρατάρηδες, πετρελαίαδες και τοπικοί πράκτορες.
Μιλούσαν για μια κατάσταση που έφτασε στο απροχώρητο, έκαναν λόγο για φήμες έρπουσες συμφερόντων διαπλεκόμενων, που εμποδίζουν την ανάθεση ενός ζωτικού έργου, για το ρεζιλίκι -για μια ακόμη- φόρα μιας χώρας τουριστικής και κατ’ ευφημισμό πλέον ναυτικής… Για τον αμεσότατο κίνδυνο αυτή να ήταν ή τελευταία σεζόν που μεγάλα σκάφη δύνανται να περάσουν τον δίαυλο….
-« Τρία σκάφη κάθισαν σε μια μέρα, χτες δύο».
-«στο λιμεναρχείο έχουν αναφερθεί σε διάστημα , ενός μήνα 15 προσαράξεις μεγάλων θαλαμηγών, χώρια αυτές - των υπό ξένη σημαία- που δεν ρεπορταρονται.»
- «Το βλέπεις αυτό το ιστιοπλοϊκό? Έχασε το keel του πριν μια βδομάδα»
- «Οι ανεμότρατες, οι ντόπιες? Μη τα ρωτάς καλύτερα πως περνάν. Να παρακαλάμε μόνο να μην πιάσει κάνας γρέγος γερός»
-« Με παίρνουν θαλαμηγοί που θέλουν να ανεφοδιαστούν πετρέλαιο και ρωτούν αν μπορούν να περάσουν και τους λέω πως αν έχουν βαθικα άνω του 3, 80 καλύτερα να μην έρθουν…»
-«Αν εμείς οι ντόπιοι έχουμε πρόβλήμα, οι ξένοι πώς να περάσουν? Δεν μας παίρνει πια , με μπρος ανάποδα πέρασα χτες και στο διάβα η προπέλα πήρε την μια την σημαδούρα την κόκκινη και την έκοψε . Δεν χωρούσε. Του χρόνου αν δεν ανοίξει δεν θα περνάμε.»
Και ο κλασσικός Ελληνικός ωχαδερφισμός δεν έλειψε : « -Ωχ τι θέλουν και αυτοί οι ξένοι και έρχονται , αφού δεν τα καταφέρνουν…»
Οι αντιδράσεις των ντόπιων υφυπνησμένων, οι υπαρκτοί κίνδυνοι ναυσιπλοΐας που ελλοχεύουν οδήγησαν στην απόφαση της διάνοιξης του δίαυλου.
Αλλά ως συνήθως στην Ελλάδα από την απόφαση ως πραγματοποίηση , μεσολαβεί διάστημα μακρύ και η μετάθεση ευθυνών από «αναρμόδιους» σε αρμόδιους και τουναπαλιν είναι καθεστώς, με αποτέλεσμα μια απίστευτη κωλυσιεργία στην κατανόηση σε πρώτο λόγο της αναγκαιότητας της διαπλάτυνσης , και σε δεύτερο της εξεύρεσης κονδυλιών , κατάταξης σε κοινοτικά προγράμματα ,δημοπράτησης και λοιπών χρονοβόρων γραφειοκρατικών διαδικασιών. Όλα αυτά έν μέσω των συνηθών πανηγυρικών εξαγγελιών πού πρόσκαιρα κάνουν τις διαμαρτυρίες για ολιγωρία να κοπάζουν.
Ποσά μεγάλα ακούγονται για ένα έργο που ανατέθηκε σε δεύτερη δημοπρασία πριν από ελάχιστες μέρες, όχι όμως για την οριστική διανοιξη όπως θα περίμεε κανεις αλλά για αφαίρεση τμήματος άμμου ( 20 – 30 μέτρων). Για την διαπλάτυνση του διαύλου είπαν ότι θα χρειαστούν 2-3 χρόνια, μέχρι να βγει κονδύλι όχι από τοπικους φεορείς και να αρχίσει ή εκβάνθυνση. Η προσωρινή λύση ακόμη δεν άρχισε σε δύο μήνες υπολογίζουν… τα χρονικά περιθώρια να έχουν χτυπήσει κόκκινο και ο κίνδυνος την επόμενη σεζον να είναι κλειστος ο δίαυλος είναι αμεσος … Οψόμεθα
Και για την ιστορία φωτογραφίες και επιτόπια μάρτυρία μιας εκ των απείρων προσαράξεων που συνέβήσαν φέτος στη μπούκα της Λευκάδας
Βόρεια είσοδος διαύλου Λευκάδας ( γνωστής και ως αμμόγλωσσας).
Μέσα Αυγούστου 2008. Εποχή που η διεύλεση κάθε λογής πλεούμενου από τον δίαυλο της Λευκάδας βρίσκεται στο ζενίθ της. Κότερα , ιστιοφόρα , και ψαράδικα περιμένουν ανά μία ώρα την πλωτή γέφυρα να ανοίξει και να τους επιτραπεί η είσοδος στο κανάλι που οδηγεί στο Λιμάνι της Λευκάδας και στο ανατολικό και νότιο τμήμα του νησιού.
Την προσοχή των λουόμενων στην αμμόγλωσσα – μια αμμουδιά που εσχάτως δημιουργήθηκε από τις συνεχείς προσχώσεις άμμου- διακόπτει ένας υπόκωφος θόρυβος, συνοδευόμενος από τράνταγμα, όπως ακριβώς ένας σεισμός. Αυτόματα τα βλέμματα στρέφονται στη θαλαμηγό που μόλις πριν όπως ελάχιστα λεπτά, επιχείρησε να εισέλθει στο δίαυλο…
Οι εικόνες που όλοι αντικρίσαμε , μιλούν από μόνες τους ….
H θαλαμηγός «Νine Moon» νηολογίου Λονδίνου , με επιβαίνοντες κατά την σημαία της Ισπανούς, μόλις κάθισε full ahead στην πλάκα των αβαθών του διαύλου ακριβώς μπροστά από το φραγκικό κάστρο της Αγίας Μαύρας.
Aφού πρώτα έριξαν την σκάλα του μπάνιου και τσεκάρισαν για τυχόν ρήγμα, άρχισαν οι πρώτες ανέλπιδες προσπάθειες του κυβερνήτη για αποκόλληση. Οι μηχανές φουλ στο ανάποδα και ο καπνός ντουμάνι.
Ντόπια παιδία – θαλασσινοί – που κατά τύχη ψάρευαν, ματαία έκαναν σινιάλα στο πλήρωμα για την λαθεμένη ρότα που τραβούσαν έχοντας αφήσει τις κόκκινες πλωτές σημαδούρες στα δεξιά. Νομίζοντας πως τους καλωσορίζουν το πλήρωμα ανταπέδιδε τον χαιρετισμό.
Μια άλλη οπτική της υπό βρετανικής σημαίας θαλαμηγού. Στην πλώρη της διακρίνεται η σημαδουρα . Σε όσους βιάστηκαν να αποδώσουν -ελαφρά την καρδία- ευθύνες ή ανευθυνότητα στον κυβερνήτη , πληροφορούμε ότι κάποια από τα ποντισμένα σινιάλα έχουν μετακινηθεί ή αποκοπεί - μάλλον λόγω ρεμάτων – δημιουργώντας την ψευδαίσθηση εικονικού διαύλου ανάμεσα . Την κατάσταση περιπλέκει – η από αγνώστους- πόντιση τυχαίων κίτρινων καλαδουριων… .
Έλλειψη ρυμούλκων και επαγγελματικών μέσων διάσωσης αρωγός βοήθειας σπεύδει το ντόπιο μικρό ψαρακαίκο . Ήταν ή τρίτη αποκόλληση που επιχείρησε την ίδια μέρα σε διαφορετικό προσασαραγμένο σκάφος. Οι δύο πρώτες προσπάθειες ,σε μικρά ιστιοπλοϊκά, στέφτηκαν με επιτυχία.
Το κότερο αυτό όμως ήταν αρκετά μεγάλο και το τρεχαντήρι πολύ μικρό. Έγιναν 6 – 7 μάταίες προσπάθειες να ξεκαθίσει. Βοηθούσε – ιδίοις μέσοις – και ο Βρετανός . Νόμισες πως θα βγούνε οι μηχανές στο κατάστρωμα από το καργάρισα. Το σκάφος όμως δεν άκουγε καθώς είχε στρώσει ολόκληρο –πλώρα πρυμα η καρίνα του - στην πέτρινη πλάκα. Σε βοήθεια προσέτρεξε και το διερχόμενο ταχύπλοο. Πήρε κάβο , τραβούσε αυτό από αριστερά, το καΐκι δεξιά αλλά επί ματαίω.
Λεπτομέρεια ερασιτεχνικής «αναυτοσύνης» : η τουρίστρια του ταχύπλοου που αγνοώντας τον κίνδυνο που διέτρεχε από ενδεχόμενο σπάσιμο του κάβου – κάθισε στην πρύμη και απολάμβανε το θέαμα.
Με την γέφυρα των 7 εξήλθε και ένα Ιταλικό ταχύπλοο με μηχανές και ιπποδύναμη βαρβάτη. Βλέποντας το, όλοι με ένα στόμα είπαμε πως μόνο αυτός μπορεί να τον ξεκαθίσει. Ο ιταλός προσπέρασε αρχικά αδιάφορος, αλλά μετά γύρισε και ρώτησε αν θέλουν να δοκιμάσει να τους τραβήξει. Στη φωτογραφία διακρίνεται και το ένα κίτρινο καλαδουρι.
Η πρώτη προσπάθεια ήταν ανεπιτυχής γιατί παρόλο του το σκάφος αρχικά έδειξε ότι «έπαιξε», τελικά ο κάβος δεν άντεξε και έσπασε , ευτυχώς δίχως να χτυπήσει κανέναν.
Την δεύτερη φόρα έδωσαν κάβο πιο χοντρό και βοηθώντας με τις μηχανές, το βρετανικό κότερο ξεκάθισε,. Οι παρατρεχάμενοι λουόμενοι και περίεργοι ξέσπασαν σε επευφημίες και χειροκροτήματα , καθώς το σκάφος μετά από δύο μίση ώρες στα βραχιά επιτέλους λευτερώθηκε.
Εικόνα με ξύλινα σκαρία - Λιμάνι Λευκάδα 2005. Όταν οι καπετάνιοι δεν σκέφτονταν να περιλάβουν την Λευκάδα στο πρόγραμμα των ταξιδιών τους… Ελπίζουμε τέτοιες εικόνες να ξαναδούμε στο λιμάνι μας …
